Woensdag gedichtdag. Vandaag een vroeg gedicht van Martin Veltman (1928-1995), reclameman (bedenker van o.a. ‘Heerlijk, helder Heineken’) én dichter. Dit gedicht komt uit een vroege bundel van hem. We besluiten er de maandgedichten over februari mee.
Woensdag gedichtdag. Nog steeds over februari. Deze week hoorde ik een merel fluiten. Of die voor het eerst van zich liet horen, weet ik niet – een mens leeft al snel voorbij de dingen. Maar bij het horen van ‘mijn’ eerste merel, moest ik denken aan onderstaand gedicht van Jan van Nijlen (1884-1965). Ouderwets taalgebruik, maar wonderschoon.
Woensdag gedichtdag. Het is februari. Voorzichtig dienen zich tekenen van de lente aan. Maar alles kan nog toegevroren worden. Daarover gaat onderstaand gedicht van Marjoleine de Vos. Het start met een ongemakkelijk moment in een relatie. Wat dat met de lente te maken heeft? Lees maar.
Wie weet nog wat hij vorige week deed, at of wat er precies in het nieuws was? Je moet soms diep nadenken. Maar foto’s, agenda’s, kranten, gedichten kunnen bepaalde dagen bevriezen in blijvende beelden en woorden. Dat geldt ook voor deze schijnbaar willekeurige dag in februari, vandaag 54 jaar geleden. De Amerikaanse schrijver-boer Wendell Berry zette hem vast in een kort gedicht.
Voor velen heeft de coronacrisis grote gevolgen (gehad?). Denk aan de horeca en de cultuursector. Maar ook aan de jongeren, van wie steeds meer duidelijk wordt dat zij psychisch en sociaal op achterstand zijn gezet. Maar ook kerken dragen de gevolgen. Al lijken die ‘klein bier’ in vergelijking met de enorme frustraties van anderen, ze zijn er wel.
Woensdag gedichtdag. In deze laatste week van januari een gedicht van R.S. Thomas. Het gaat niet alleen over januari, maar ook over alle maanden die nog komen. Thomas was dichter-dominee in Wales. Hij is veel minder bekend dat zijn naamgenoot Dylan Thomas, maar gooide ooit hoge ogen voor de Nobelprijs.
Woensdag gedichtdag. Vandaag een gedicht met de datum van vandaag in de titel. Het zou een gedicht voor Blue Monday kunnen zijn: de dag waarop veel mensen de gordijnen dicht willen laten. Maar in dit gedicht gaat het wel even verder dan die ene dag. Lees ook de korte kanttekening erna maar. Vandaag een gedicht van de Amerikaanse dichteres Anne Sexton (1928-1974).
Een datum kan aan een particuliere gebeurtenis herinneren. Een maand kan een al dan niet idyllisch natuurdecor oproepen. Maar samen kunnen ze ook verwijzen naar een historische gebeurtenis, zoals in dit gedicht van de Amerikaanse dichteres Elizabeth Bishop (1911-1979). Op 1 januari 1502 landden de Portugezen op de kust van Brazilië. Het was het begin van een wrede geschiedenis. Daarover gaat dit gedicht dat bedrieglijk arcadisch begint.
Ik ga nog maar even door met het plaatsen van gedichten die gaan over de tijd van het jaar waarin we ons bevinden. Op deze eerste woensdag van 2022 een nieuwjaarsgedicht van Leo Vroman. Hij schreef ‘Oud Nieuw Jaar’ op 11 december 2007 speciaal voor de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren ter gelegenheid van de jaarwisseling 2007-2008.
December – tijd van advent. Nog maar een paar dagen en het is Kerst. Daarom deze week een kerstgedicht. Het is van een protestantse dichter die later zijn/het geloof niet zonder bitterheid kon bezien. Jan H. de Groot was zo’n 28 jaar toen hij dit gedicht schreef. We schrijven 1929. Best bijzonder: een gereformeerde jongen voor wie het café kennelijk niet vreemd was. Hij vond sporen van geloof buiten de kerk.