De christelijke traditie kan nog altijd relevant zijn voor vandaag. Maar dan moet zij de huidige cultuur en wetenschap wel serieus nemen, aldus de schrijvers van dit boek. Zij positioneren zich nadrukkelijk als vrijzinnige theologen. Al kiezen zij zelf het liefst voor het woord ‘liberaal’.
Filosofie en religie zijn lijken op gescheiden partners die elkaar sinds de liefde bekoelde met argwaan en wrok bekijken. De filosofie heeft inmiddels in onze tijd een nieuwe liefde gevonden: de neurowetenschappen. En de religie? Ach, zij heeft haar theologie nog. Maar die lijkt soms alleen nog maar te preken voor eigen parochie en zich te wentelen in het eigen gelijk.
De roman ‘Het tumult van de tijd’ vertelt het beklemmende levensverhaal van de Russische componist Sjostakovitsj. Het boek opent met een scene op het trapportaal van zijn appartement. Daar heeft de componist zich geposteerd omdat hij denkt elk moment opgepakt te kunnen worden. En hij wil niet dat zijn gezin getuige zal zijn van die arrestatie. Daarom heeft hij zijn koffer gepakt en zit alvast klaar.
Zijn de tien geboden nog van deze tijd? Nee, zeggen de schrijvers van dit boek al meteen in de inleiding. Maar dat blijkt soms nog mee te vallen. Want de Bijbelse voorschriften vormen wel een mooie aanleiding tot filosofische overwegingen. Beide schrijvers nemen om en om een gebod voor hun rekening en plaatsen daar het gedachtengoed van een filosoof naast.
‘Over de doden niets dan goeds,’ luidt het gezegde. Dat maakt een eerlijke bespreking van de laatste bundel poëzie van Joost Zwagerman ook wat ingewikkeld. Zoals bekend stierf Zwagerman een zelfgekozen dood. Uit het nieuws was al bekend dat er van zijn hand een bundel religieuze poëzie zou verschijnen. Die ligt inmiddels al een paar maanden in de winkel. Maar nu pas en na herlezing durfde ik een bespreking aan.
Amerika geeft in Afrika miljarden uit aan ontwikkelingssamenwerking, maar de Derde Wereld in eigen land wordt over het hoofd gezien – dat is een van de belangrijkste conclusies die Paul Theroux trekt na zijn reis door het diepe Zuiden van de VS.
‘Is het een cadeautje?’ vroeg de verkoopster. ‘Nee,’ zei ik, ‘het is voor mezelf.’ ‘Dan wens ik u veel sterkte, meneer. Hebt u een zakdoek bij de hand?’ Ik moest lachen om de droge toon waarop ze het zei.
Ik begon enthousiast en vol belangstelling aan dit boek. Ik had nog nooit de geschiedwerken van de Jood Flavius Josephus (de vijfde evangelist uit de titel) gelezen. Dus was ik benieuwd. Maar gaandeweg werd ik steeds meer teleurgesteld. De vraag kwam boven: ‘Wat beoogt Meijer met dit boek?’
Wat heb ik genoten van dit boek! Amos Oz is toch al een van mijn favoriete schrijvers. Maar wat mij betreft heeft hij zich in dit nieuwe boek overtroffen! Opnieuw weet Oz het Jeruzalem van weleer zo te schilderen dat je, hoewel je echt nooit gekend hebt, heimwee naar krijgt.
Binnen niet al te lange tijd zal er een gedichtenbundel van de betreurde Joost Zwagerman verschijnen. Naar verluidt zullen de gedichten vooral religieus van toon zijn. Wie ‘De stilte van het licht’ las, zal niet verbaasd zijn. Het boek bevat essays over de beeldende kunst. Maar ook deze essays raken aan het religieuze.
Hoeveel valt er te zeggen van een album dat slechts 33 minuten duurt? In het geval van Paul Simon’s zwanenzang (want dat lijkt het te zijn) nog teveel om in een - voor mijn doen - lange bespreking kwijt te kunnen. Laat ik beginnen met de conclusie: ik vind het een monumentaal werk.
Joe Henry zwoer op zijn laatste albums bij soberheid: een akoestische gitaar en een blaasinstrument – dat was het wel zo’n beetje. Mooie albums, daar niet van, maar het deed mij weleens verlangen naar zijn oudere werk. Maar ziedaar: alleen al de opening op zijn nieuwe album ‘All The Eye Can See’ zet een heel andere toon.
De serie van Bob Dylan's bootlegs die platenmaatschappij Columbia al jaren uitbrengt, kent inmiddels een hoge status. Aan die serie is nu een bijzonder album toegevoegd: opnames van de sessies van ‘Time Out Of Mind’, uitgerekend het album dat het Dylan-vuur weer in mij deed ontbranden.
Jeb Loy Nichols heeft een aantal jaren geleden Amerika verruild voor Engeland. Aanvankelijk koos hij Londen als woonplaats, maar na een aantal jaren zocht hij rust op het platteland van Wales. Daar leeft hij nu zeer eenvoudig. Zijn nieuwste album is er de weerslag van.
Nooit geweten dat Cohen’s succesnummer ‘Halleluja’ in de vertolking door andere artiesten bekend is geworden. Maar ik had het kunnen weten: ik leerde het nummer zelf via de cd ‘Grace’ van de betreurde Jeff Buckley kennen. Daarvóór had John Cale het al gezongen. Nog een wonder dat deze laatste het nummer ontdekte, want de platenbaas van Cohen had het afgekeurd.