De geschiedenis van Jozef sleept zich nog altijd voort. Slavernij lijkt iets van verre oorden en voorbije tijden. Maar in werkelijkheid gaat deze geschiedenis door tot op de dag van vandaag en dichterbij dan je denkt. Bijbelverhalen zijn altijd bedoeld als lenzen waardoor je naar je eigen tijd kjkt. Waar zijn de 'Jozeffen' van vandaag te zien?
Het leven is grillig en toevallig. Maar is er in die 'melting pot' ook iets te ontdekken van God? Vroeger werd gesproken over de 'voorzienigheid van God'. Een verkeerd woord wat mij betreft, omdat het suggereert dat God de dingen van te voren heeft voorzien en zelfs bepaald. We luisteren naar het verhaal van Jozef.
Deze zondag heet vanouds 'Israëlzondag'. Maar in de loop der tijd associeerden veel mensen het woord Israël met de staat. Om dat beeld bij te stellen noemden wij deze zondag 'Kerk en Jodendom'. Want daar gaat het om. En het grootste geschenk van het Jodendom aan de wereld is haar schat aan verhalen. In deze preek staat het verhaal van Jakob centraal. Het is een zogenaamde 'vertelpreek': stukjes tekst en katttekeningen worden afgewisseld.
In deze dienst werd de aftrap gegeven van een nieuwe kerkelijk seizoen. Het thema was 'Deel je leven'. Niet alleen in onze kerk. Het is een landelijk thema. Maar ook een thema waaraan je je handen kunt branden.
Liefde, vergeving en verzoening zijn kernwoorden van het geloof. Maar je kunt die woorden ook te snel en te vaak gebruiken. Dan lijden ze aan waardevermindering. Dan wordt het een goedkope boodschap. Ze worden het idealistische sausje over een rauwe werkelijkheid. In deze preek gaat het over relaties die niet of nauwelijks te helen zijn.
Calvinisten hebben er een handje van om laag over de mens te denken. Maar in de Bijbel komt de mens er soms beter vanaf. Bijvoorbeeld in Psalm 8. Het is een loflied op de grootheid van de mens. Wij hebben veel in onze mars! Kijk naar de techniek! Hoewel je ook de andere kant is.
Er zijn mensen voor wie het leven zo zwaar is, dat zij het terug willen geven. Ze willen niet meer leven, wordt dan gezegd. Maar het is meer een zaak van niet meer kúnnen leven. Psalm 88 verwoordt die ervaring. Het is het donkerste lied uit de Bijbel dat ik ken. Er komt geen streepje licht in voor. Maar het lied staat niet voor niets in de Bijbel.
Op Facebook zag ik dat een collega via de post een cadeau had gekregen. Zonder afzender. Je piekert je dan suf: van wie heb ik het gekregen? Maar misschien maakt dat het cadeau alleen nog maar groter. Er staat geen verplichting tegenover. Is het zo ook niet met het leven zelf?
'Eén keer trek je de conclusie: vriendschap is een illusie' - woorden die de band Het Goede Doel ooit zong. Een beetje cynisch, maar wel begrijpelijk als je keer op keer in vriendschap teleur bent gesteld. Maar dan is deze oneliner wat hoopgevende: 'Een vriendschap die eindigt is nooit begonnen.' Echte vriendschap blijft. Daarover gingen ook de twee Bijbelgedeelten van deze zondag.
'Wie is je naaste?' vroeg een wetgeleerde aan Jezus. Wat een vraag! Dat is toch iedereen? Toch was de vraag van de wetgeleerde zo vreemd niet. er werd in die dagen verschillend over gedacht. En Jezus kwam met een antwoord dat ook ons nog kan verbazen en...helpen.
Het is Oudejaarsdag. Ik zit in mijn werkkamer. Uitzicht op het Papendrechtse Vondelpark. Het is mistig. Ik begin mijn dag. Wat later dan gewoonlijk. Na alle diensten van de afgelopen dagen mocht ik van mezelf iets later opstaan. Ik heb ook nog eens uitgebreid de krant gelezen.
Geen opwekkend woord voor een stukje over advent: ‘duisternis’. Moet het op deze plek niet juist gaan over licht dat gloort? Niet te snél naar het licht, zou ik willen zeggen. Het kan te gemakkelijk zijn. Je masseert er misschien te voorbarig mee weg dat we leven in een donkere wereld.
Lees meer
Ik begon ermee toen ik in mijn tweede gemeente kwam. De kerken waren er groot en vol. Leuk misschien, maar ik had al snel het gevoel dat ik in die grote overvolle kerken het contact met de kerkgangers kwijtraakte. Ik ontwikkelde daardoor zelfs een vorm van kanselvrees. De nachten vóór de zondag lag ik panisch wakker. Toen besloot ik tot wat ik dertig jaar vol zou houden: mijn preken uit het hoofd te leren.
Het woord ‘klimaatverandering’ kent al vele varianten. Klimaatakkoord. Klimaatprotest. Klimaatdrammer. Maar deze kende ik nog niet: klimaatdepressief. Ik kwam het woord vanmorgen tegen toen ik Trouw opsloeg.
Waarschijnlijk kent u het tv-programma. Of anders hebt u er wel van gehoord, want het is mateloos populair. Ik heb het over ‘We zijn er bijna’. Het gaat over ouderen die een campingreis maken. In colonne rijden de deelnemers in een ver buitenland van punt naar punt. De reis voert naar de prachtigste plekjes.
Lees meer