De roman ‘Lied van de profeet’ won in 2023 de prestigieuze Booker Prize. Dat moet dus een goed boek zijn, dacht ik. Toch had ik wisselende leeservaringen. Maar gaandeweg moest ik me gewonnen geven: een bijzondere roman.
Het verhaal speelt in Ierland waar een dictatuur aan het bewind is gekomen. Alles draait om het gezin van Eilish Stack, moeder van vier kinderen. Haar man komt op een dag niet thuis. Hij blijkt opgepakt, maar zij weet niet waar hij is. Dat vormt de opmaat voor een nachtmerrieachtig verhaal.
Elke dag brengt slecht nieuws. Gestaag gaat het van kwaad tot erger. Er is wel een oppositie. Sterker, zoon Mark sluit zich aan bij een rebellenbeweging. Maar echt succes heeft die beweging niet.
Je maakt alles mee vanuit het gezichtspunt van Eilish waardoor je de groeiende angst en beklemming van binnenuit meemaakt. Toch werd ik gaandeweg ook weleens minder geboeid. Het stramien van steeds slechter nieuws wordt ook voorspelbaar. Dat bracht me af en toe bij toegeven aan de verleiding om het boek definitief dicht te slaan. Gelukkig deed ik dat niet. Want het doorlezen betaalde zich dubbel uit.
De strop om de nek van het gezin en om die van de rest van de bevolking van Ierland, wordt gaandeweg steeds verder aangehaald. Marteling, gevechten tussen groepen, verwoesting – het is alsof Ierland Syrië is geworden. Dat zorgt voor een bijzondere leeservaring. Wat ver van je bed zich afspeelt, kan ook dichterbij gebeuren.
Het boek voedt de empathie voor ieder die het slachtoffer is van repressie en moet vluchten. En als literatuur de barometer is voor de cultuur, is het boek verontrustend: hoe veilig zijn wij zelf?
Eén tip: lees het boek niet voor het slapen gaan. Want slaapverwekkend blijkt het dus uiteindelijk niet. Wie het boek uitleest, weet pas tegen het einde waar de titel op slaat. Maar gerustgesteld is hij/zij niet. Een boek dat blijft hangen.
Kanafani’s meest bekende boek verscheen al in 1963, maar het is (helaas) nog steeds verrassend actueel. Niet alleen omdat de hoofdpersonen Palestijnen zijn, maar ook omdat het verhaal een op een nog steeds het verhaal is van illegale immigranten uit tal van landen.
Lees meerWillem Jan Otten maakte een zorgelijke periode in zijn leven mee: hij werd ziek. Dat is althans af te leiden uit menig gedicht in zijn nieuwe bundel. Zijn leven stond (staat?) zelfs op het spel. De zorgen en angsten die daarmee gepaard gaan, bepaalden de toon van deze bundel.
Lees meer