Sam Phillips was de legendarische platenbaas van SUN-records. Hij ontdekte een schaar van artiesten: Elvis Presley, Johnny Cash, Carl Perkins, Jerry Lee Lewis, Roy Orbinson. Maar bovenal veranderde hij het landschap van de popmuziek ingrijpend. Zijn biografie kreeg van de schrijver zelfs de ondertitel ‘The Man Who Invented Rock ‘n’ Roll’ mee.
De vraag is of dat laatste niet teveel eer is. Muziekstijlen worden meestal geboren, niet gemaakt. En ook niet door één man, het zit meestal ‘in de lucht’. Maar eerlijk is eerlijk, Sam Phillips heeft een onschatbare rol gespeeld in de ontwikkeling van de moderne popmuziek. Hij neemt dan ook een ereplaats in in de Hall of Fame.
Toch zat er ook tragiek in het leven van Phillips. De biografie van Guralnick laat goed zien dat Phillips aanvankelijk uit was op iets anders. Hij wilde eerst en vooral een podium geven aan zwarte artiesten. Phillips werd geboren op het platteland van Alabama. Daar hoorde hij de muziek van de zwarte landarbeiders. Zo ontstond zijn droom. Volwassen geworden bouwde hij een studio en ging aan het werk.
Maar het werd en bleef aanmodderen. Totdat er blanke artiesten binnenliepen die een ‘zwart geluid’ hadden. Toen kreeg SUN de naam die het altijd zou houden: die van bakermat van een nieuw tijdperk. Maar steeds bleef Phillips terugdenken aan de tijd dat hij Howlin’ Wolf opnam: de zwarte blueszanger die voor altijd de belangrijkste plaats in zijn hart zou innemen, maar die nooit zo beroemd zou worden als Elvis of Cash.
Tragiek zit er ook in zijn persoonlijk leven. Aanvankelijk is Phillips een doortastend maar aimabel zakenman, geheelonthouder en liefhebbend man en vader. Samen met zijn vrouw gaat hij nog wekelijks naar de kerk. Maar dat totaalbeeld gaat verspringen als SUN over zijn hoogtepunt heen is.
Het is alsof de mateloze energie van Phillips dan geen vaste banen meer kent. Hij gaat drinken, heeft al langer relaties buiten zijn huwelijk, wordt excentriek in kleding en gedrag. Voor zijn opgroeiende jongens is hij geen gemakkelijk mens. Sam wordt een Roelof Richtingloos. Naar de kerk gaat hij dan allang niet meer, want Sam is zijn eigen standaard geworden.
De vuistdikke biografie van Guralnick brengt dit alles gedetailleerd in beeld. Het is dan ook een zeer lezenswaardig boek dat veel onbekends aan het licht brengt. Maar het boek wordt vervelend vanaf het moment dat de biograaf Sam zelf heeft leren kennen. Dan wordt de levensbeschrijving te wijdlopig. Maar bovenal lijkt de biograaf de juiste afstand tot zijn hoofdpersoon te gaan missen. Het boek wordt dan teveel een boek over de relatie die Guralnick had met Sam en zijn gezin.
Maar dan heeft de lezer al heel veel geleerd over de weg die Sam Phillips is gegaan – een weg van eigenzinnigheid en durf.
De christelijke traditie kan nog altijd relevant zijn voor vandaag. Maar dan moet zij de huidige cultuur en wetenschap wel serieus nemen, aldus de schrijvers van dit boek. Zij positioneren zich nadrukkelijk als vrijzinnige theologen. Al kiezen zij zelf het liefst voor het woord ‘liberaal’.
In onze tijd is geloven minder dan ooit vanzelfsprekend. Sterker, religie wordt vaak gezien als een fenomeen uit een primitievere fase van de mensheid. De eis aan christenen om zichzelf te verantwoorden wordt dan ook steeds dwingender. Het zijn vooral literatoren die deze taak op zich nemen. Hans van Stralen schreef er een verrassend boek over. Hij laat zien hoe anders dat zij te werk gaan dan de apologeten in het begin van de kerkgeschiedenis.