Bruce Hornby: ‘Flicted

Bij het grote publiek is Bruce Hornsby misschien nog bekend van zijn pophit ‘The Way It Is’ uit 1986. Maar dat de man sindsdien een duizelingwekkende muzikale ontwikkeling heeft doorgemaakt, heeft zich onttrokken aan de blik van de doodsnee muziekliefhebber. Die ontwikkeling culmineerde in een drietal albums waarvan zijn net verschenen ‘’Flicted’ een prachtig sluitstuk is.

Bruce Hornby is een kameleontisch muzikant. Hij beheerst niet alleen veel instrumenten, hij kent de registers van menig muziekgenre. Na ‘Absolute Zero’ (2019) en ‘Non-Secure Connection’ (2020) verscheen kort geleden ‘’Flicted’ (afkorting van ‘Afflicted’ – ‘Gekweld’?). Opnieuw verrast hij de liefhebber die zich niet voor één muzikaal gat laat vangen.

Van pop naar atonale avant-garde naar klassiek naar hiphop naar musical naar jazz naar… – ja, zo kan ik de ketting nog wel wat langer maken. Maar waar het om gaat: Hornsby sleept de luisteraar mee in een muzikale stroomversnelling die, mij althans, tot vervoering brengt. Wat een meesterschap! Gekweld werd ik dus sowieso niet.

Zijn teksten gaan vaak over het moderne leven. Maar het album opent uitgerekend met ‘Sidelines’, een nummer over de Salem witch trials, een serie vervolgingen en veroordelingen van mensen, beschuldigd van hekserij, die in 1692 plaatsvond. Of heeft het ook een actuele spits? Op het internet kun je lezen dat sommigen er ook een verwijzing naar de hysterie rond de pandemie in zien.

Of dat zo is, betwijfel ik. Maar de pandemie komt op dit album zeker aan de orde, namelijk in ‘Days ahead’, waarin geliefden in een lockdown elkaar moed inzingen: er zullen weer nieuwe dagen komen. Maar ook de klimaatverandering kom je op dit album tegen. Op ‘Is this it’ vraagt de zanger zich af of dit het einde is. Dan hebben we net ‘Lidar’ gehad: een track over een lasersysteem dat de toestand van de aarde nog nauwkeuriger in kaart kan brengen dan een radar.

Wat dat laatste betreft, Bruce weet veel van wetenschap. Dat komen we ook aan de weet in één van de interessantste nummers: ‘Point Omega’. Dat gaat over weten, niet-weten en geloof.

Neutrinos go through the earth / How do we know? We just know – studies show.

Maar ook:

We weten ook gewoon / de Meester stond op in drie dagen / Hoe we dat weten? O, dat weten we niet / Sommigen vertrouwen er gewoon op, sommigen geloven.

Bij het punt omega kun je denken aan de roman van Don DeLillo, maar vooral aan Christus (‘Ik ben de alfa en de omega’). Ik dacht zelfs even aan Teilhard de Chardin die in zijn filosofisch werk het einddoel van de evolutie dezelfde naam gaf.

Maar het zijn op dit album vooral de muzikale kunststukjes die indruk maken.  Zoals ‘Maybe Now’ waar je je van afvraagt: is het dance, jazz of avant-garde? En dan gaat het ritme ook nog eens naadloos over in het volgende nummer. Zo voert Hornsby je van de ene in de andere verrassing. Luister bijvoorbeeld ook maar eens naar de hip-hop-versie van een Chuck Berry-nummer (zie clip hieronder).

Hornsby laat horen dat hij vooral een uitstekend pianist is die veel stijlregisters beheerst. Hij weet zich ook telkens te omringen met voortreffelijke musici, zoals Ezra Koenig (zanger-gitarist van ‘Vampire Weekend’), jazzdrummer John De Johnette en het bij meerdere popmusici (Paul Simon!) geliefde ensemble ‘yMusic’. Kortom, wat een rijke dis aan muzikale gerechten! Heerlijk! Een absolute aanrader!

Bekijk ook deze hip-hop versie van een Chuck Berry-nummer: