De kerkdienst als stemvork

Ik kwam het beeld tegen in een boek: de kerkdienst is een stemvork. Mooi beeld. Ik weet niet of iedereen nog weet wat een stemvork is. Tegenwoordig worden er veel digitale stemapparaatjes gebruikt. Maar ze dienen voor hetzelfde: om een koor of instrument op de juiste toonhoogte te brengen.

De schrijver bedoelde met het beeld: de kerkdienst is maar een middel, de echte ‘muziek’ tot Gods eer vindt plaats in het dagelijks leven. In je omgang met gezin, familie en vrienden. In je werk op school of kantoor. Of bij de voetbalvereniging.

Daar speelt het echte leven zich af. En daar zijn we geroepen om goed te leven. Dan hoeft het woord ‘God’ niet eens ter sprake te komen. Een christelijke bakker moet ook niet constant over het geloof praten, hij moet goede broden bakken. Ook dat is liturgie.

De kerkdienst als stemvork – ze dient om ons op de juiste toonhoogte te brengen om goed en tot Gods eer te leven in het gewone, dagelijkse bestaan.

Veel mensen missen in deze coronatijden die ‘stemvork’. Akkoord, de livestreamdiensten bieden een alternatief. Maar veel mensen verlangen naar het moment dat we elkáár weer kunnen zien. Dat we weer één koor zijn waaruit met één mond God de eer wordt gebracht. De kerkdienst heeft dus ook een sociáál aspect.

Maar daar zou ik twee kanttekeningen bij willen maken. Ja, ook ik verlang naar het moment dat we weer een ‘echte’ kerkdienst kunnen houden. Als ik nu in een lege kerk sta te preken, voel ik me een acteur die in een leeg theater repeteert voor de eigenlijke voorstelling. Maar laten we niet vergeten dat ook de ‘echte’ kerkdienst een repetitie is, een voorbereiding op het dagelijks leven. Daar vindt de eigenlijke dienst aan God plaats.

En dan dit. Het blijkt dat livestreamdiensten meer kijkers trekken dan er kerkgangers in ‘echte’ diensten kwamen. Kennelijk werkt zo’n uitzending drempelverlagend. Niet iedereen is dus gevoelig voor het sociale aspect van de kerkdienst. En bovendien: je kunt zo’n uitzending op je eigen moment bekijken. Dat blijkt veelvuldig te gebeuren. De livestream heeft dus zijn nut bewezen. Ik vermoed dat velen er gebruik van blijven maken.

Te gemakkelijk? Nee hoor, ik zie het zo: het koor is alleen maar uitgebreid. Als we als daadwerkelijke én digitale kerkgangers maar op de juiste toonhoogte worden gebracht.