Geen opwekkend woord voor een stukje over advent: ‘duisternis’. Moet het op deze plek niet juist gaan over licht dat gloort? Niet te snél naar het licht, zou ik willen zeggen. Het kan te gemakkelijk zijn. Je masseert er misschien te voorbarig mee weg dat we leven in een donkere wereld.
Ooit moesten we leren om bij verdriet niet te snel met gemakkelijke troost klaar te staan. Zo moeten we als kerk ook oppassen ons het donker van het lijf te houden door te snel over te gaan naar het licht. Ik heb daar zelf ook de neiging toe. Maar van twee kanten werd me dat nu verhinderd: door de profeet Micha en door Billie Eilish.
Billie wie? zult u zeggen. Ze is een Amerikaanse zangeres van nog maar zeventien jaar. Ze is heel populair. Ze geeft volgend jaar een concert in de Ziggo Dome. Het was binnen drie minuten uitverkocht. Ik zag een clip van haar. Aardedonker. En zo kwam ik op dit stukje.
De clip is van het liedje ‘All the good girls go to hell’ – ‘Alle goede meisjes gaan naar de hel.’ Niet te snel oordelen over de titel. Eerst de clip bekijken. Dan kun je zien dat ze met de hel de áárde bedoelt. Nader: de toekomst van de aarde.
Je ziet aan het begin een engel uit de hemel vallen. Ze valt in een smurrie van olie. Ze weet er uit te kruipen, maar met vleugels en al is ze doordrenkt van het zwarte spul. Dan begint het liedje. Over een stijgende zeespiegel en de brandende heuvels van Californië. Het lied gaat overduidelijk over de gevolgen van de klimaatverandering. Het zal zorgen voor een hel op aarde. Je ziet dan ook alles om haar heen gaan branden.
Pessimistisch? Jazeker, maar poets het niet weg met onbezonnen optimisme. Dan ontbreekt het besef van urgentie dat leeft bij veel jongeren. Duizenden gingen en gaan de straat op om hun diepe zorgen over de toekomst te uiten. Er wordt al gesproken over ‘klimaatdepressie’. Dat moet je serieus nemen.
De profeet Micha doet dat. We lezen zijn boek de vier zondagen van deze adventperiode. Niet altijd het zonnetje in huis, deze man Gods. Maar ook hij heeft een besef van urgentie. Als we op deze weg doorgaan, gaat het verkeerd, zo luidt zijn boodschap. Wie te snel met licht komt aanzetten, onderschat de zaak.
We leven in een donkere en verwarrende wereld. In die wereld zal het Kerstkind geboren worden. Net als de engel van Billie Eilish zal hij uit de hemel afdalen, om te delen in de modder van ons bestaan. Zal het licht dat het Kerstkind met zich meebrengt, opgewassen zijn tegen de donkere problemen van de wereld van vandaag? Niet te snel ‘ja’ zeggen. Wie te snel ‘ja’ zegt, wordt óók niet meer verrast. Komt Hij de hemel op aarde brengen? De kerk helpt het je hopen. Letterlijk: we helpen de wereld met hopen.
Waarschijnlijk kent u het tv-programma. Of anders hebt u er wel van gehoord, want het is mateloos populair. Ik heb het over ‘We zijn er bijna’. Het gaat over ouderen die een campingreis maken. In colonne rijden de deelnemers in een ver buitenland van punt naar punt. De reis voert naar de prachtigste plekjes.
Lees meerDit jaar vieren 75 jaar bevrijding. Het zal ook 75 jaar geleden zijn dat Dietrich Bonhoeffer geëxecuteerd werd. Even het geheugen opfrissen: Bonhoeffer was een Duits theoloog die zich had laten betrekken bij een (mislukte) aanslag op Hitler. Hij zat vanaf 1943 gevangen en werd op 9 april 1945 op bevel van Hitler opgehangen. Zijn laatste woorden: ‘Dit is het einde, voor mij het begin van het leven.’
Lees meer