Ootmoed

Wij leven in een extraverte wereld. Je moet voor jezelf opkomen. Je bewijzen. Weerbaar worden. Goed gebekt zijn. Actie ondernemen. Opvallen. Haantje de voorste zijn. En je mening klaar hebben. Wie al die eigenschappen heeft, schopt het ver in onze maatschappij.

Wie komen er voor de televisie? Mensen die weten op te vallen. Niet de boer die gewoon dagelijks zijn werk in stilte doet. Ja, als hij een vrouw zoekt: dan komt hij bij ‘Boer zoekt vrouw’. Wie krijgt de meeste volgers op Facebook, Instagram of Twitter? De mensen die voortdurend reageren en een mening klaar hebben.

We leven in een democratie die een ‘extravertie’ is. De naar buiten gerichte mens is de norm. Trainingen in het bedrijfsleven zijn er op gericht. In het onderwijs speelt het een belangrijke rol. De politiek kent niet anders. De reclame speelt er op in. En ja, zelfs dominees worden er in getraind. Je moet je immers kunnen presenteren!

Maar Kerst is het feest van het tegenovergestelde. Het speelt zich af buiten de schijnwerpers. Niet in Rome, het knooppunt van de lawaaierige en zichzelf bewijzende wereld. Maar in Bethlehem, een onbetekenend dorpje. Daar wordt het kerstkind geboren. Niet in een villa, maar in een stal. Niet met feestgedruis, maar in stilte.

Vertederend? Ja, maar niet op de zoetsappige manier. Kerst laat zien: het kind vertegenwoordigt totaal andere waarden. Het kind komt in ootmoed. Ootmoed – een ouderwets woord. Het komt van het oudgermaanse ‘ode’ en ‘moed’ dat samen zoiets betekent als ‘inschikkelijkheid van gemoed’.

Het kerstkind is Gods manier om ons te komen bekeren. Om een andere weg te wijzen dan de luidruchtige. Om ons af te brengen van dat absolute geloof in het ‘ik’. Om van het voetstuk te stappen waarop wij onze opvattingen roeptoeteren. Om eindelijk te leren wat ootmoed is: inschikkelijkheid.

In een wereld die steeds killer en harder wordt, komt God in een kind. Een riskante weg. Want een kind kan niet voor zichzelf opkomen. Je ziet dan ook dat de commercie zich er meester van heeft gemaakt. Kerst is het feest van de extraverten aan het worden.

Straks zal het in veel kerken weer gezongen worden: ‘Stille nacht, heilige nacht.’ Laat het in godsnaam echt stil en heilig worden. Ook in ons hart. Zodat God de kans krijgt om door dit kind tot ons te spreken. En ook wij zullen leren wat inschikkelijkheid is.