Deze weken kijken wij thuis naar ‘B&B vol liefde’ (ik geef het graag toe: guilty pleasure). Alleenstaande eigenaren van een Bed and Breakfast in het buitenland krijgen liefdeskandidaten op bezoek met wie zij kunnen kijken of het klikt. Een aantal van die eigenaren (voor de kenners: Joy en Walter) zijn zelfverklaard spiritueel en hun gasten ook. Het brengt een apart soort taaltje met zich mee. Met dito rituelen.
Zo heeft Walter een retraite-ruimte die hij zijn ‘tempel’ noemt en waar driftig gedanst wordt. Hij is gespecialiseerd in tantra. Begroetingen moeten knuffels zijn van minstens acht seconden. En de taal die gebezigd wordt heeft een hoog pseudo-psychologisch gehalte (‘Vind je het interessant om eens wat verschillende energieën te voelen?’, ‘Ik zie een andere Claudia dan een paar dagen geleden’, ‘Bij de eerste aanraking had ik het gevoel dat ik aarden ging’).
Ik voel dan kriegelige gedachten opkomen. Maar ik moet een andere weg lopen. Natuurlijk: je kunt je afvragen hoe ingevoerd die Walter eigenlijk is in de spiritualiteit die hij voorstaat. En is de spirituele levensinstelling van Joy meer dan egotripperij? Maar ik kap die weg af. Steek de hand in eigen boezem. Want waarom zoeken zoveel mensen het elders waar het ook zo dichtbij te vinden is? Waarom zoeken mensen het niet in de rijke christelijke traditie van mystieken en kloosters?
De Amerikaanse religiewetenschapper Huston Smith verdiepte zich in vele vormen van spiritualiteit. Soefisme, Tibetaans Boeddhisme, Hindoeïsme, Zen. Maar een leraar uit India zei hem: ‘If you are drilling for water, it’s better to drill one 60-foot well than 10 6-foot wells.’ Hij bedoelde: je kunt je beter grondig verdiepen in je eigen traditie dan oppervlakkig shoppen in andermans tradities.
Waarom zoeken zoveel mensen het dan toch niet (ook) in hun ‘eigen’ traditie? Omdat ze oppervlakkig zijn? Of hebben wij ‘onze’ bron laten verzanden? Of wellicht verborgen onder een dikke steen van regels en protocollen waar de ziel uit is gehamerd?
Vorige week las ik een interview. Het ging over kunstenaar Louwe Noordhoff wiens werk in een kerk in Groningen wordt tentoongesteld. Dagblad Trouw tekende op: ‘Noordhoff is zelf niet gelovig. Hij omschrijft zijn werk eerder als spiritueel dan christelijk.’
Waar komt die tegenstelling toch vandaan?
We zien ze als we over de snelweg rijden: parkeerplaatsen vol vrachtwagens. Wie de moeite neemt om even van de weg af te gaan om de vrachtwagens van dichtbij te bekijken, ziet al snel chauffeurs die bij elkaar zitten, eten klaarmaken (vaak in de laadruimte) en zich vervelen.
Lees meerIn 1923 verscheen het monumentale ‘Ich und Du’ van Martin Buber. Dit jaar honderd jaar geleden dus. Je zou zeggen: iets om bij stil te staan. Maar ik heb er nog weinig over gehoord of gelezen. Is Buber vergeten? Dat zou jammer zijn. En niet terecht.
Lees meer